18. Accent circonflexe (dakje)
Er komt een accent circonflexe op een
e
als dat nodig is om het woord goed uit te spreken.
crêpe
,
enquête
,
gêne
Het accent circonflexe komt vooral voor in woorden van Franse herkomst. Het staat meestal op de
e
en geeft dan aan dat die als een [è] klinkt. Zonder het accent zou
gêne
net zo gelezen worden als
gene
in
deze en gene
. Of er een accent circonflexe dan wel een accent grave (zie regel 17) nodig is om de
è
-klank weer te geven, hangt af van de oorspronkelijke Franse schrijfwijze.
Andere voorbeelden van woorden met een accent circonflexe zijn:
fêteren
,
frêle
,
gemêleerd
,
gênant
,
tête-à-tête
.
Er komt doorgaans geen accent circonflexe op de
a
,
i
,
o
en
u
:
chateau
,
compote
,
controle
,
crouton
,
debacle
,
diner
,
paté
,
ragout
,
zone
. Het teken staat wel op deze klinkers in woorden en woordgroepen die nog een duidelijk Frans tintje hebben, zoals:
coûte que coûte
en
maître d’hôtel
(zie regel 53). Ook
crème fraîche
,
maîtresse
en
flûte
hebben een dakje.
Het accent circonflexe komt ook voor in andere talen, zoals het Fries.
Skûtsjesilen
en de eigennaam
Omrop Fryslân
worden in het Nederlands op dezelfde manier gespeld als in het Fries.
In Nederlandse woorden wordt het accent circonflexe soms ook gebruikt om aan te geven dat twee verschillende lettergrepen zijn samengetrokken:
Neêrlands
(in plaats van
Nederlands
).
Alternatief -- niet officieel, wel gangbaar
Het accent van
gêne
staat niet in
generen
, omdat de eerste lettergreep niet als [è] klinkt maar als toonloze [e]. Dat geldt ook voor
genant
, en daarom vermeldt de Spellingwijzer naast de officiële spelling
gênant
ook de logischer spelling
genant
.